ECTS Informacijski paket za akademsku godinu 2024. / 2025.

Socijalni identitet i međugrupni odnosi

 

Naziv
Socijalni identitet i međugrupni odnosi
Organizacijska jedinica
Odsjek za psihologiju
ECTS
6
Šifra
117747
Semestri
zimski
Nastavnici
Satnica
Predavanja
30
Seminar
15
Vježbe u praktikumu
15

Cilj
Upoznati procese koji su u osnovi nastanka različitih aspekata socijalnog identiteta i međugrupnih odnosa, glavne teorije socijalnog identiteta i grupnog kategoriziranja, nastanka međugrupnih sukoba i njihovog smanjivanja.
Sadržaj
  1. Kultura i međugrupno ponašanje. Procesi akulturacije i čimbenici koji pri tome djeluju. Kultura i vrijednosti. Individualizam i kolektivizam. Individualističke i kolektivističke kulture.
  2. Socijalne norme, socijalne uloge, socijalna moć i identitet. Rodne uloge i rodne sličnosti i razlike, evolucijska i socijalno-psihološka objašnjenja tih razlika. Teorije socijalizacije rodnih uloga.
  3. Međugrupna percepcija, socijalna kategorizacija, percepcija vlastite i vanjske grupe, grupna pristranost. Stereotipi i teorijska tumačenja njihova nastanka i održavanja.
  4. Pristup socijalnog identiteta: teorija socijalnog identiteta i teorija samokategorizacije.
  5. Etnički i nacionalni identitet. Etnocentrizam i nacionalizam. Patriotizam i drugi oblici privrženosti velikim grupama.
  6. Predrasude i diskriminacija. Tradicionalne i moderne predrasude. Uzroci predrasuda: socijalni, motivacijski i kognitivni faktori. Predrasude u svakodnevnom životu: upotreba jezika i grupno utemeljeni vicevi.
  7. Predrasude i autoritarost. Klasični pristup autoritarnosti, desničarska autoritarnost. Socijalizacija predrasuda. Borba protiv predrasuda i diskriminacije.
  8. Sukobi među grupama: uvjeti nastanka, postupci za ublažavanje sukoba i njihovo otklanjanje. Korištenje neprijateljske propagande u pripremi za sukob i za njegova trajanja. Nerazrješivi sukobi i genocid
  9. Teorije sukoba. Pristup frustracija-agresija - klasična teorija i suvremene dorade. Teorija relativne deprivacije.
  10. Socijalni protesti i socijalna akcija, teorijska objašnjenja i modeli sudjelovanja.
  11. Teorija relističnog sukoba i Robbers Cave eksperiment. Socijalno učenje i međugrupni sukob. Teorija idaga i međugrupni sukob.
  12. Teorije sukoba: teorija međugrupne prijetnje. Međugrupne emocije i njihova uloga u sukobu.
  13. Strategije rješavanja sukoba: hipoteza kontakta - klasičan pristup i suvremene dorade.
  14. Strategije rješavanja sukoba: pregovaranje, posredovanje i arbitraža.
  15. Međugrupno pomirenje i socijalna rekonstrukcija zajednica nakon sukoba.

Ishodi učenja
  1. Opisati socijalizacijske procese i njihove učinke na stvaranje socijalnih uloga i socijalnog identiteta.
  2. Usporediti uzroke nastanka grupnih stereotipa i povezati odnose stereotipa, predrasuda i diskriminacije sa svakodnevnim socijalnim situacijama i društvenim događajima.
  3. Objasniti nastanak i ulogu socijalnog identiteta i s njim poveznih socijalnih procesa unutar i među grupama.
  4. Analizirati faktore i teorije nastanka međugrupnih sukoba i usporediti obrasce razvoja i smanjivanja međugrupnih sukoba.
  5. Povezati pripadanje grupama s osobnim iskustvom.
  6. Oblikovati nove ideje o putovima međugrupnog pomirenja u zajednici.
Metode podučavanja
Predavanja, seminari, vježbe, samostalni zadaci, mješovito e-učenje
Metode ocjenjivanja
Aktivnost na nastavi 5%, individualni seminarski rad 5%, dva projektna zadatka 15%, dva pisana kolokvija ili pisani ispit s mogućnošću izlaska i na usmeni ispit 75%.

Obavezna literatura
  1. Aronson, E., Wilson, T.D. i Akert, R. M. (2005). Socijalna psihologija. Zagreb: Mate. Poglavlja: 9 (Grupni procesi: Utjecaj u socijalnim grupama, 325-333), 13 (Predrasude: Kako nastaju i kako ih smanjiti, 454-503).
  2. Brown, R. (2006). Grupni procesi: Dinamika unutar i između grupa. Jastrebarsko: Naklada Slap. Poglavlja: 6 (Međugrupni sukob i suradnja, 226-261), 7 (Razmišljanje o grupama, 264-307), 8 (Socijalni identitet i međugrupni odnosi, 311-360).
  3. Hewstone, M. i Stroebe, W. (2002). Socijalna psihologija. Jastrebarsko: Naklada Slap. Poglavlja: 15 (Međugrupni odnosi, 427-455), 11 (Socijalna interakcija: Suradnja i natjecanje, 291-313).
Dopunska literatura
  1. Radovi iz tekuće znanstvene periodike

Obavezan predmet na studijima
Stari studiji
  1. Psihologija, sveučilišni diplomski jednopredmetni studij, 3. semestar